Sędziów: Decentralizacja

[1] I stało się po śmierci Jozuego, iż zapytali się synowie Izraela Wiekuistego, mówiąc: któż z nas wyruszy pierwszy przeciw Kanaanitom, aby uderzyć na nich? [2] I rzekł Wiekuisty: Juda wyruszy; oto podam kraj w moc jego. [3] Juda wszakże rzekł do brata swego Szymeona: Wyrusz ze mną do udziału mojego, abyśmy razem na Kanaanejczyków uderzyli, poczem wyruszę i ja z tobą do udziału twojego! I tak poszedł z nim Szymeon. [4] Wyruszył tedy Juda, i podał Wiekuisty Kanaanejczyków i Peryzejczyków w moc ich, tak że pobili ich w Bezek - dziesięć tysięcy ludzi...[27] Nie wypędził też Manasze mieszkańców Beth Szean i osad jego przyległych, ani mieszkańców Taanachu i osad jego przyległych, ani mieszkańców Doru i osad jego przyległych, ani mieszkańców Ibleamu i osad jego przyległych, ani mieszkańców Megidda i osad jego przyległych. I tak udało się Kanaanejczykom utrzymać w tej okolicy. [28] Gdy jednak wzmógł się Izrael, uczynił Kanaanejczyków hołdownikami; wypędzić wszakże ich nie zdołał. [29] Efraim też nie wypędził Kanaanejczyków osiadłych w Gezer; i tak utrzymali się Kanaanejczycy w pośrodku jego w Gezer. [30] Zebulun nie wypędził mieszkańców Kitronu i mieszkańców Nahalolu; i tak utrzymali się Kanaanejczycy w pośrodku jego, który ich jednak w końcu hołdownikami uczynił. [31] Aszer nie wypędził mieszkańców Akko ani mieszkańców Cydonu, następnie Achlabu, Achzybu, Helby, Afiku i Rechobu. [32] I tak osiedli Aszerydzi w pośród Kanaanejczyków, zamieszkałych w kraju, ponieważ wypędzić ich nie mogli. [33] Naftali nie wypędził mieszkańców Beth Szemeszu, ani mieszkańców Beth Anatu. I tak osiadł on w pośród Kanaanejczyków, zamieszkałych w kraju, wszakże mieszkańcy Beth Szemeszu i Beth Anatu stali się ich hołdownikami. [34] Emorejczycy zaś wyparli synów Dana ku wzgórzu i nie pozwolili im zstąpić na nizinę. [35] I tak udało się Emorejczykom utrzymać w Har Heres, w Ajalonie i w Szaalbim; gdy się jednak wzmogła moc domu Józefa, stali się hołdownikami. [36] Dziedzina zaś Emorejczyka rozciągała się od stopni niedźwiadków, począwszy od Sela i wyżej w górę.

[1] I wstąpił wysłaniec Wiekuistego od Gilgal do Bochim, i rzekł: wywiodłem was z Egiptu i sprowadziłem was do ziemi, którąm był zaprzysiągł ojcom waszym, i przyrzekłem iż nie złamię przymierza Mojego z wami na wieki. [2] Wam wszakże nie wolno zawierać przymierza z mieszkańcami tej ziemi, a powinniście raczej zburzyć ołtarze ich. Aleście nie usłuchali głosu Mojego - cóżeście uczynili! [3] Otóż powiadam wam: Nie wypędzę ich przed obliczem waszem, i będą gnębicielami waszymi, a bóstwa ich sidłami dla was. [4] I stało się, gdy wysłaniec Wiekuistego słowami temi przemawiał, że począł lud głośno płakać. [5] Przeto nazwano imię miejscowości tej Bochim; i złożyli tam ofiary Wiekuistemu. [6] Gdy tedy Jozue lud pożegnał, zwrócili się synowie Izraela, każdy do dziedziny swojej, aby objąć kraj w posiadanie. [7] I służył lud Wiekuistemu po wszystkie dni Jozuego i po wszystkie dni starszych, którzy Jozuego przeżyli, a którzy widzieli wszystkie owe wielkie czyny Wiekuistego, jakie spełnił dla Izraela. [8] I umarł Jozue, syn Nuna, sługa Wiekuistego, w wieku lat sto dziesięć. [9] I pochowano go w obrębie dziedzicznej własności jego w Thymnath Heres na wzgórzu Efraim, na północ od góry Gaasz. [10] Całe również pokolenie ówczesne przyłączone zostało do ojców swoich, a wtedy nastało po niem pokolenie inne, ludzie, którzy nie znali Wiekuistego ani czynów, jakie spełnił dla Izraela. [11] I spełniali synowie Izraela co złem było w oczach Wiekuistego, i służyli Baalom. [12] I odstąpili Wiekuistego, Boga ojców swoich, który ich wywiódł z ziemi egipskiej, a szli za bóstwami cudzemi, za temi z bóstw ludów, które ich otaczały dokoła, i korzyli się im i drażnili tem Wiekuistego. [13] Gdy tedy odstąpili Wiekuistego, a służyli Baalowi i Astartom, [14] Wspłonął gniew Wiekuistego przeciw Izraelitom, tak że podał ich w moc grabieżców, którzy ich ograbiali, i wydał ich w moc wrogów ich dokoła, a nie zdołali się już ostać wobec wrogów swoich. [15] Dokądkolwiek się zwracali, była ręka Wiekuistego przeciw nim, ku ich niedoli, tak jako wyrzekł był Wiekuisty i jako poprzysiągł im, a byli ciemiężeni bardzo. [16] Wtedy ustanowił Wiekuisty sędziów, a ci wybawiali ich z ręki ich grabieżców. [17] Ale i sędziów swoich nie słuchali, lecz uganiali się za bóstwami cudzemi i korzyli się im. Rychło odstąpili od drogi, którą postępowali ojcowie ich, słuchając przykazań Wiekuistego: nie czynili oni tak. [18] Jeżeli ustanowił Wiekuisty sędziów, a był Wiekuisty z sędzią, tak że wybawił ich z ręki ich grabicieli po wszystkie dni sędziego, ponieważ użalił się Wiekuisty z powodu skarg ich na gnębicieli i ciemiężców swoich: [19] To jednak po śmierci sędziego znieprawiali się znowu bardziej niż ojcowie ich, idąc za bóstwami cudzemi, by służyć i korzyć się im. Nie poniechali nic ze zdrożności swoich i z drogi swej przekornej. [20] Przeto wspłonął gniew Wiekuistego przeciw Izraelowi, i rzekł: Ponieważ przekroczył lud ten przymierze, które poruczyłem ojcom ich, a nie usłuchali głosu mojego, [21] Tedy i Ja nie wypędzę nadal przed nimi żadnego z tych ludów, które pozostawił Jozue przy zgonie swoim, [22] Aby doświadczać nimi Izraelitów, czy przestrzegają oni drogi Wiekuistego, by postępować po niej tak, jako przestrzegali ojcowie ich, czy też nie. [23] I tak pozostawił Wiekuisty one ludy, nie wypędzając ich rychło, a nie podał ich w moc Jozuego.

[1] Oto zaś ludy, które zostawił Wiekuisty, by doświadczyć nimi Izraelitów, mianowicie wszystkie te, które nie zaznały licznych wojen o Kanaan. [2] Tylko dla pokoleń synów Izraela, aby poznały a wyćwiczyły się w rzemiośle wojennem, przynajmniej te, które poprzednich walk nie poznały: [3] Pięciu książąt filistyńskich, wszyscy Kanaanejczycy, Cydończycy i Chiwici, zamieszkali na górze libańskiej, od góry Baal Hermon aż tam, kędy się idzie do Hamath. [4] Służyli oni na to, aby doświadczyć nimi Izraelitów, aby się przekonać, czy posłuszni będą przykazaniom Wiekuistego, które poruczył był ojcom ich przez Mojżesza. [5] I tak osiedli synowie Izraela wpośród Kanaanitów, Chitejczyków, Emorejczyków, Peryzejczyków, Chiwitów i Jebusytów. [6] I brali sobie córki ich za żony i oddawali własne swe córki ich synom, i służyli bóstwom ich. [7] I czynili synowie Izraela to, co złem było w oczach Wiekuistego, i zapomnieli o Wiekuistym, Bogu swoim, służąc Baalom i Astartom. [8] Wspłonął tedy gniew Wiekuistego przeciw Izraelowi, tak że zaprzedał ich w moc Kuszan Riszataima, króla Aram-Naharaimu; i hołdowali synowie Izraela Kuszan Riszataimowi przez ośm lat. [9] Poczem wołali synowie Izraela do Wiekuistego, i wzbudził Wiekuisty wybawcę synom Izraela, który ich wybawił: Othniela, syna Kenaza, młodszego brata Kaleba. [10] I tknął go duch Wiekuistego, tak że sprawował sądy w Izraelu i wyruszył do walki i wydał Wiekuisty w moc jego Kuszan Riszataima, króla Aramu, i przemogła ręka jego nad Kuszan Riszataimem. [11] Wtedy zażywał kraj spokoju przez czterdzieści lat. Poczem umarł Othniel, syn Kenaza. [12] Ale poczęli synowie Izraela znowu czynić to, co złem było w oczach Wiekuistego. A wtedy dał Wiekuisty Eglonowi, królowi Moabu, moc nad Izraelem, ponieważ czynili to, co złem było w oczach Wiekuistego. [13] Ten połączył się z Ammonitami i Amalekitami i wyciągnął i pobił Izraelitów i zajął miasto palmowe. [14] I tak hołdowali synowie Izraela Eglonowi, królowi Moabu, przez ośmnaście lat. [15] Poczem wołali synowie Izraela do Wiekuistego i wzbudził im Wiekuisty wybawcę, Ehuda, syna Gery, Binjaminitę, pozbawionego władzy w ręce prawej. Przez niego wysłali mianowicie synowie Izraela dar Eglonowi, królowi Moabu. [16] I przygotował sobie Ehud miecz o ostrzu podwójnem na łokieć długi, i przepasał go sobie Ehud pod szatami swemi po prawym boku swoim. [17] Tak złożył on dar Eglonowi, królowi Moabu. Eglon zaś był mężem bardzo otyłym. [18] Gdy tedy złożenie daru spełnił, odprowadził ludzi, którzy dar nieśli. [19] Poczem wróciwszy sam od posągów, znajdujących się w Gilgal, oznajmił: Mam tajemne słowo do ciebie, królu! Wtedy rzekł: cisza! I usunęli się odeń wszyscy, którzy go otaczali. [20] Gdy tedy wszedł doń Ehud, siedział on w górnej swej komnacie letniej sam jeden, i rzekł doń Ehud: Wyrzeczenie Boże mam do ciebie! I podniósł się z krzesła swojego. [21] Wtedy wyciągnął Ehud lewą swą rękę, pochwycił miecz z boku swego prawego i pchnął go w żywot jego. [22] Tak że wnikła i rękojeść za brzeszczotem, a tłuszcz brzeszczot otoczył, albowiem nie wyciągnął już z żywota jego miecza, który krocz przebił. [23] Poczem wyszedł Ehud do kolumnady, zamknął za sobą drzwi komnaty górnej i zaryglował. [24] Ale zaledwie był wyszedł, przybyli sługi jego; gdy zaś spostrzegli, że drzwi komnaty górnej zaryglowane, pomyśleli: zapewne załatwia on potrzebę swoją w komnacie letniej. [25] Tak czekali aż do zniecierpliwienia. Gdy jednak drzwi komnaty górnej wciąż jeszcze nie otwierał, wzięli klucz i otworzyli; a oto pan ich leżał na ziemi martwy. [26] Ehud zaś uszedł podczas gdy oni zwlekali; dotarł był on tymczasem do posągów i uszedł do Seiru. [27] A gdy wrócił, uderzył w trąbę na górach Efraimu, a wtedy zstąpili z nim synowie Izraela z gór, a on na ich czele. [28] I rzekł do nich: Podążcie za mną, albowiem podał Wiekuisty wrogów waszych, Moabitów, w moc waszą. I tak zstąpili za nim, obsadzili brody Jordanu, wiodące ku Moabowi, i nie pozwolili nikomu się przeprawić. [29] I porazili naówczas Moabitów w liczbie około dziesięciu tysięcy mężów, samych silnych i dzielnych ludzi, tak że żaden nie uszedł. [30] W owym to czasie ukorzył się Moab pod ręką Izraela. I zażywał kraj spokoju przez lat ośmdziesiąt. [31] Po nim nastąpił Szamgar, syn Anatha. Był to ten, który pobił Filistynów w liczbie sześciuset ludzi, stykiem wołowym, a który również Izraela wybawił.

[4] A Debora, prorokini, żona Lapidota, sprawowała naonczas sądy nad Izraelitami. [5] Miała zaś siedzibę swą pod palmą Deborah między Ramah a Bethel na górze Efraim, i przychodzili do niej synowie Izraela na sąd.

[2] I przemogła ręka Midjanitów nad Izraelem, tak że z powodu Midjanitów czynili sobie synowie Izraela zagłębia w górach i jaskinie i twierdze. [3] Bywało bowiem, ile razy wysiał co Izrael, że przychodzili Midjanici i Amalekici i synowie Wschodu, a najeżdżali go. [4] I położywszy się obozem przeciw nim, niszczyli plony ziemi aż do Gazy, nie zostawiając żadnej żywności w Izraelu, ani owiec, ani wołów, ani osłów. [5] Przyciągali bowiem wraz ze swemi stadami, a przybywali z namiotami swymi jako szarańcza w mnóstwie; zarówno im samym jak wielbłądom ich nie było liczby a wkraczali do kraju, aby go pustoszyć. [6] I zbiedniał Izrael bardzo przez Midjanitów, tak że wołali synowie Izraela do Wiekuistego. [7] Gdy tedy wołali synowie Izraela do Wiekuistego z powodu Midjanitów. [8] Posłał Wiekuisty proroka do synów Izraela, który oświadczył im: Tak rzecze Wiekuisty, Bóg Izraela: Jam was wywiódł z Egiptu, a wyprowadził z domu niewoli. [9] I wybawiłem was z mocy Egipcyan i z mocy wszystkich ciemięzców waszych i przepędziłem ich przed obliczem waszem, i oddałem wam ziemię ich. [10] Powiedziałem wam również: Jam Wiekuisty, Bóg wasz; nie czcijcie bóstw Emorejczyków, w których kraju zamieszkaliście; aleście nie usłuchali głosu Mojego! [11] Poczem zjawił się anioł Wiekuistego i usiadł pod dębem Joasza Abiezrydy w Ofrze, w chwili gdy syn jego Gideon młócił pszenicę na toku, aby ukryć ją przed Midjanitami.(11) An angel of the LORD came and sat under the terebinth at Ophrah, which belonged to Joash the Abiezrite. His son Gideon was then beating out wheat inside a winepress in order to keep it safe from the Midianites.

1] Po Abimelechu wystąpił dla wybawienia Izraela Tola, syn Pui, syna Dodoa, Isacharejczyk. Mieszkał on zaś w Szamir, na górze Efraim.

[2] I odpowiedział im Iftach: Ja i lud mój toczyliśmy bój ciężki z Ammonitami; wtedy wzywałem was, aleście nie wybawili mnie z mocy ich. [3] Widząc tedy, że mi dopomódz nie chcesz, naraziłem życie swoje i wyruszyłem przeciw Ammonitom, i podał ich Wiekuisty w moc moją. Czemu więc wystąpiliście dzisiaj przeciw mnie, aby walczyć ze mną? [4] Poczem zgromadził Iftach wszystkich mężów Gileadu i uderzył na Efraimitów. I pobili mężowie Gileadu Efraimitów. Mówili bowiem: Niedobitkami efraimskimi jesteście: Gilead leży w pośrodku Efraima, w pośrodku Menaszy. [5] I obsadzili Gileadyci brody Jordanu ku Efraimowi. Gdy tedy niedobitki efraimskie wołali: Pozwól mi się przeprawić! pytali się go mężowie Gileadu: Czyś Efraimita? Jeżeli odpowiedział: Nie, [6] Wtedy powiedzieli mu: powtórz że: Szybbolet! Gdy zaś powiedział Sibbolet, ponieważ nie starał się poprawnie wymawiać, ujęli go i zamordowali u brodów Jordanu. Tak padło wówczas z Efraima czterdzieści dwa tysiące. [7] I sprawował Iftach sądy nad Izraelitami przez sześć lat. Poczem umarł Iftach Gileadyta i pochowano go w jednem z miast Gileadu. [8] I sądził po nim Izraelitów Ibcan z Betlehemu.

[1] I udał się Szymszon do Gazy, a poznawszy tam kobietę nierządną, zaszedł do niej.

1] Za owych czasów nie było króla w Izraelu, a pokolenie Dan szukało sobie za owych czasów posiadłości dziedzicznej dla osiedlenia się, ponieważ nie przypadło mu aż do onego dnia nic, jako posiadłość dziedziczna wpośród pokoleń izraelskich. [2] Wysłali przeto synowie Dana z rodu swojego, z pośród ogółu swego, pięciu mężów, mężów dzielnych, z Corea i Esztaol, aby wypatrzeć kraj i aby go zbadać. I rzekli do nich: Idźcie, zbadajcie kraj; i tak przybyli w góry efraimskie, do domu Michy, i zanocowali tam. [3] Gdy właśnie stanęli przy domu Michy, poznali głos młodzieńca, lewity; wstąpili tedy i zapytali się: Któż cię tu sprowadził, co tu porabiasz i co tu masz?

[1] Stało się zaś onego czasu - nie było wtedy jeszcze króla w Izraelu - że przebywał niejaki lewita na skraju gór efraimskich, który wziął sobie kobietę z Betlehem w Judei, na nałożnicę. [2] Ale dopuściła się ta nałożnica nierządu przy nim, i uciekła od niego do domu ojca swojego, do Betlehem w Judei, i zabawiła tam około czterech miesięcy czasu. [3] Poczem wyruszył mąż jej i poszedł za nią, aby przemówić do serca jej, i by ją napowrót sprowadzić; miał on zaś pachołka swego i parę osłów przy sobie. Wprowadziła go tedy do rodzinnego domu swego, a gdy spostrzegł go ojciec młodej kobiety, ucieszył się jego przybyciem.

[1] Zaprzysięgli zaś byli Izraelici w Micpa: Nikt z nas nie odda córki swojej za żonę Binjaminicie! [2] Udał się tedy lud do Bethel, a pozostawszy tam do wieczora przed obliczem Boga, podnieśli głos swój i zapłakali płaczem wielkim. [3] I zawołali: Czemu o Wiekuisty, Boże Izraela, stało się to w Izraelu, że zbrakło teraz całe pokolenie izraelskie? [4] Nazajutrz zaś powstał lud wczesnym rankiem i zbudowali tam ofiarnicę i złożyli całopalenia i ofiary opłatne. [5] Poczem zapytali się synowie Izraela: Czy jest kto z pośród wszystkich pokoleń izraelskich, który nie przybył tu ze zborem do Wiekuistego? Albowiem zagrożono klątwą uroczystą każdemu, któryby nie przybył do Wiekuistego do Micpy, mówiąc: Śmierć poniesie!

[20] I tak wskazali Binjaminitom: Idźcie, a czatujcie tam w winnicach. [21] A gdy zobaczycie, że dziewice z Szylo wychodzą, aby korowodem krążyć, wypadniecie z winnic i pochwycicie sobie każdy żonę swą z pomiędzy córek Szylo, poczem wrócicie do ziemi Binjamin. [22] Gdy następnie przyjdą ojcowie albo bracia ich, aby spór z nami wszczynać, tedy odpowiemy im: Chciejmy je im podarować, ponieważ nie wzięliśmy żon dla każdego z nich w tej wojnie - a przytem nie wyście je im dali - w tym razie byście w istocie zawinili! [23] I uczynili tak Binjaminici, i zabrali sobie potrzebną liczbę żon z pośród pląsających, które porwali. Poczem wrócili do dziedzicznej własności swojej i odbudowali miasta i osiedlili się w nich. [24] Synowie Izraela zaś rozeszli się tegoż czasu ztamtąd, każdy do pokolenia swego i do rodziny swojej, i odeszli ztamtąd, każdy do dziedzicznej własności swojej. [25] Onego czasu nie było króla w Izraelu: czynił każdy co godziwem było w oczach jego.