... תָּנֵי רַבִּי חִיָּא (ויקרא יט, טו): לֹא תַעֲשׂוּ עָוֶל בַּמִּשְׁפָּט, מְלַמֵּד שֶׁהַדַּיָּן שֶׁמְּקַלְקֵל הַדִּין קָרוּי חֲמִשָּׁה שֵׁמוֹת, עָוֶל, שָׂנאוּי, מְשֻׁקָּץ, חֵרֶם, תּוֹעֵבָה. וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא קוֹרֵא עָלָיו חֲמִשָּׁה, רָע, מְנָאֵץ, מֵפֵר בְּרִית, מַכְעִיס, וּמַמְרֶה. וְגוֹרֵם חֲמִשָּׁה דְבָרִים לָעוֹלָם, מְטַמֵּא אֶת הָאָרֶץ, וּמְחַלֵּל אֶת הַשֵּׁם, וּמְסַלֵּק אֶת הַשְּׁכִינָה, וּמַפִּיל יִשְׂרָאֵל בַּחֶרֶב, וּמַגְלָם מֵאַרְצָם. אוֹי לַדּוֹר שֶׁמְּקֻלְקָל בְּמִדָּה זוֹ...
...Rabi Chia ensinou: Não tomem decisões injustas (Leviticus 19:15) - ensina que o juiz que 'estraga' o julgamento é chamado de 5 nomes – Maligno, odioso, detestável, degredado, abominação. E Deus o chama por 5: Maligno, odioso, violador de alianças, enfurecedor e rebelde.
Ele causa 5 coisas no mundo: impurifica a terra, profana O Nome, remove a Shechiná, faz Israel passar pela espada e os arranca da sua terra.
Coitada da geração que está 'estraga
da' desta forma...
תָּנוּ רַבָּנַן: ״בְּצֶדֶק תִּשְׁפֹּט עֲמִיתֶךָ״ – שֶׁלֹּא יְהֵא אֶחָד יוֹשֵׁב וְאֶחָד עוֹמֵד, אֶחָד מְדַבֵּר כׇּל צָרְכּוֹ וְאֶחָד אוֹמֵר לוֹ: ״קַצֵּר דְּבָרֶיךָ״. דָּבָר אַחֵר: ״בְּצֶדֶק תִּשְׁפֹּט עֲמִיתֶךָ״ – הֱוֵי דָּן אֶת חֲבֵירְךָ לְכַף זְכוּת.
Os sábios ensinaram: Julgue o seu próximo com justiça (Leviticus 19:15) - Que um não esteja sentado e o outro em pé, que a um diga tudo o que necessita e ao outro diga "resuma suas palavras".
Outra explicação: Julgue o seu próximo com justiça - Julgue o outro com o benefício da dúvida
אָמַר רַבִּי יוֹחָנָן מִשּׁוּם רַבִּי שִׁמְעוֹן בֶּן יוֹחַאי: גָּדוֹל אוֹנָאַת דְּבָרִים מֵאוֹנָאַת מָמוֹן, שֶׁזֶּה נֶאֱמַר בּוֹ ״וְיָרֵאתָ מֵאֱלֹהֶיךָ״, וְזֶה לֹא נֶאֱמַר בּוֹ ״וְיָרֵאתָ מֵאֱלֹהֶיךָ״. וְרַבִּי אֶלְעָזָר אוֹמֵר: זֶה בְּגוּפוֹ וְזֶה בְּמָמוֹנוֹ. רַבִּי שְׁמוּאֵל בַּר נַחְמָנִי אָמַר: זֶה נִיתַּן לְהִישָּׁבוֹן, וְזֶה לֹא נִיתַּן לְהִישָּׁבוֹן. תָּנֵי תַּנָּא קַמֵּיהּ דְּרַב נַחְמָן בַּר יִצְחָק: כׇּל הַמַּלְבִּין פְּנֵי חֲבֵירוֹ בָּרַבִּים, כְּאִילּוּ שׁוֹפֵךְ דָּמִים. אֲמַר לֵיהּ: שַׁפִּיר קָא אָמְרַתְּ, דְּחָזֵינָא לֵיהּ דְּאָזֵיל סוּמָּקָא וְאָתֵי חִוּוֹרָא...
Rabi Iochanan disse em ome de Rabi Shimon ben Iochai: É maior a transgressão do abuso verbal do que do abuso financeiro, porque é isso que se diz [do primeiro]: Temerás a seu Deus, e [do segundo] não se diz Temerás a seu Deus. E Rabi Elazar diz: Esta [a verbal] atinge o corpo, e a outra o dinheiro. Rabi Shmuel bar Nachmani disse: Esta [a monetária] é passível de restituição, e a outra não.
Foi ensinado perante Rav Nachman bar Itzhak: Todo aquele que 'embranquece' o rosto de seu companheiro em público, é como se tivesse derramado seu sangue. Disse a ele: Você falou muito bem, porque vemos que o vermelho sai e fica pálido...
לא תשנא את אחיך בלבבך - אם גמלך רעה לא תתראה לפניו כאוהב. ובקרבו ישים אורבו לא טוב, אל תשנאהו בלבך אלא - הוכח - תוכיחהו על מה שעשה ומתוך כך יהיה שלום.
Não odeiem seu irmão em seu coração - se ele te retribuiu o mal, não lhe parecerás amoroso. E por dentro armará uma emboscada maligna. Não o odeie em seu coração e sim repreenda - repreenda-o pelo que fez e assim haverá paz.
ולא תשא עליו חטא. לֹא תַלְבִּין אֶת פָּנָיו בָּרַבִּים (עי' ספרא):
E não incorram em culpa por causa dele. Não 'embranqueça' seu rosto em público
דֶרֶךְ בְּרִיָּתוֹ שֶׁל אָדָם לִהְיוֹת נִמְשָׁךְ בְּדֵעוֹתָיו וּבְמַעֲשָׂיו אַחַר רֵעָיו וַחֲבֵרָיו וְנוֹהֵג כְּמִנְהַג אַנְשֵׁי מְדִינָתוֹ. לְפִיכָךְ צָרִיךְ אָדָם לְהִתְחַבֵּר לַצַּדִּיקִים וִלֵישֵׁב אֵצֵל הַחֲכָמִים תָּמִיד כְּדֵי שֶׁיִּלְמַד מִמַּעֲשֵׂיהֶם. וִיִתִרַחֵק מִן הָרִשָׁעִים הַהוֹלְכִים בַּחשֶׁךְ כְּדֵי שֶׁלֹּא יִלְמֹד מִמַּעֲשֵׂיהֶם... וְכֵן אִם הָיָה בִּמְדִינָה שֶׁמִּנְהֲגוֹתֶיהָ רָעִים וְאֵין אֲנָשֶׁיהָ הוֹלְכִים בְּדֶרֶךְ יְשָׁרָה יֵלֵךְ לְמָקוֹם שֶׁאֲנָשֶׁיהָ צַדִּיקִים וְנוֹהֲגִים בְּדֶרֶךְ טוֹבִים. וְאִם הָיוּ כָּל הַמְּדִינוֹת שֶׁהוּא יוֹדְעָם וְשׁוֹמֵעַ שְׁמוּעָתָן נוֹהֲגִים בְּדֶרֶךְ לֹא טוֹבָה כְּמוֹ זְמַנֵּנוּ. אוֹ שֶׁאֵינוֹ יָכוֹל לָלֶכֶת לִמְדִינָה שֶׁמִּנְהֲגוֹתֶיהָ טוֹבִים מִפְּנֵי הַגְּיָסוֹת אוֹ מִפְּנֵי הַחֹלִי יֵשֵׁב לְבַדּוֹ יְחִידִי...
מִצְוָה עַל כָּל אָדָם לֶאֱהֹב אֶת כָּל אֶחָד וְאֶחָד מִיִּשְׂרָאֵל כְּגוּפוֹ שֶׁנֶּאֱמַר (ויקרא יט יח) "וְאָהַבְתָּ לְרֵעֲךָ כָּמוֹךָ". לְפִיכָךְ צָרִיךְ לְסַפֵּר בְּשִׁבְחוֹ וְלָחוּס עַל מָמוֹנוֹ כַּאֲשֶׁר הוּא חָס עַל מָמוֹן עַצְמוֹ וְרוֹצֶה בִּכְבוֹד עַצְמוֹ. וְהַמִּתְכַּבֵּד בִּקְלוֹן חֲבֵרוֹ אֵין לוֹ חֵלֶק לָעוֹלָם הַבָּא:...
כָּל הַשּׂוֹנֵא אֶחָד מִיִּשְׂרָאֵל בְּלִבּוֹ עוֹבֵר בְּלֹא תַּעֲשֶׂה שֶׁנֶּאֱמַר (ויקרא יט יז) "לֹא תִשְׂנָא אֶת אָחִיךָ בִּלְבָבֶךָ". וְאֵין לוֹקִין עַל לָאו זֶה לְפִי שֶׁאֵין בּוֹ מַעֲשֶׂה. וְלֹא הִזְהִירָה תּוֹרָה אֶלָּא עַל שִׂנְאָה שֶׁבַּלֵּב...
כְּשֶׁיֶּחְטָא אִישׁ לְאִישׁ לֹא יִשְׂטְמֶנּוּ וְיִשְׁתֹּק כְּמוֹ שֶׁנֶּאֱמַר בָּרְשָׁעִים (שמואל ב יג כב) "וְלֹא דִבֶּר אַבְשָׁלוֹם אֶת אַמְנוֹן מְאוּמָה לְמֵרָע וְעַד טוֹב כִּי שָׂנֵא אַבְשָׁלוֹם אֶת אַמְנוֹן". אֶלָּא מִצְוָה עָלָיו לְהוֹדִיעוֹ וְלוֹמַר לוֹ לָמָּה עָשִׂיתָ לִי כָּךְ וְכָךְ וְלָמָּה חָטָאתָ לִי בְּדָבָר פְּלוֹנִי. שֶׁנֶּאֱמַר (ויקרא יט יז) "הוֹכֵחַ תּוֹכִיחַ אֶת עֲמִיתֶךָ". וְאִם חָזַר וּבִקֵּשׁ מִמֶּנּוּ לִמְחֹל לוֹ צָרִיךְ לִמְחֹל. וְלֹא יְהֵא הַמּוֹחֵל אַכְזָרִי...
הָרוֹאֶה חֲבֵרוֹ שֶׁחָטָא אוֹ שֶׁהָלַךְ בְּדֶרֶךְ לֹא טוֹבָה מִצְוָה לְהַחֲזִירוֹ לַמּוּטָב וּלְהוֹדִיעוֹ שֶׁהוּא חוֹטֵא עַל עַצְמוֹ בְּמַעֲשָׂיו הָרָעִים שֶׁנֶּאֱמַר (ויקרא יט יז) "הוֹכֵחַ תּוֹכִיחַ אֶת עֲמִיתֶךָ". הַמּוֹכִיחַ אֶת חֲבֵרוֹ. בֵּין בִּדְבָרִים שֶׁבֵּינוֹ לְבֵינוֹ. בֵּין בִּדְבָרִים שֶׁבֵּינוֹ לְבֵין הַמָּקוֹם. צָרִיךְ לְהוֹכִיחוֹ בֵּינוֹ לְבֵין עַצְמוֹ. וִידַבֵּר לוֹ בְּנַחַת וּבְלָשׁוֹן רַכָּה וְיוֹדִיעוֹ שֶׁאֵינוֹ אוֹמֵר לוֹ אֶלָּא לְטוֹבָתוֹ לַהֲבִיאוֹ לְחַיֵּי הָעוֹלָם הַבָּא. אִם קִבֵּל מִמֶּנּוּ מוּטָב וְאִם לָאו יוֹכִיחֶנּוּ פַּעַם שְׁנִיָּה וּשְׁלִישִׁית. וְכֵן תָּמִיד חַיָּב אָדָם לְהוֹכִיחוֹ עַד שֶׁיַּכֵּהוּ הַחוֹטֵא וְיֹאמַר לוֹ אֵינִי שׁוֹמֵעַ. וְכָל שֶׁאֶפְשָׁר בְּיָדוֹ לִמְחוֹת וְאֵינוֹ מוֹחֶה הוּא נִתְפָּשׂ בַּעֲוֹן אֵלּוּ כֵּיוָן שֶׁאֶפְשָׁר לוֹ לִמְחוֹת בָּהֶם:...
É natural para uma pessoa ser influenciada em seu pensamento e ações por seus amigos e conhecidos, e agir como as pessoas de seu país. Por isso é importante que as pessoas se associem aos justos e se sentem com os sábios para aprender de suas ações. Que se afastem dos malvados que caminham na escuridão para que não aprendam de suas ações...
Se vive em um lugar onde os costumes são malvados e não há pessoas que caminhem pelo caminho certo, deve ir para um lugar onde haja justos que pratiquem o bem. E se em todos os lugares que conhecer ou ouvir falar se caminha por caminhos 'não bons' como acontece em nosso tempo. Ou não pode mudar para um país que tem ações boas por 'bandidos' ou alguma doença, deve-se manter isolado...
É uma mitzvá amar a todos de Israel como a si msmo, como está dito Amarás ao próximo como a ti mesmo (Leviticus 19:18). por isso deve falar bem e se preocupar com seu dinheiro como se preocupa com seu próprio dinheiro e querer sua honra. Aquele que se honra pela degradação de seu companheiro não tem lugar no mundo vindouro...
Aquele que odeia alguem de Israel em seu coração transgride uma mitzvá negativa, pois está dito Não odeia seu irmão em seu coração (Leviticus 19:17). Mas não se chicoteia por esta transgressão porque não há uma ação. A Torá está apenas nos alertando para o ódio que há no coração...
Quando uma pessoa transgride com outra, este não deve ficar quieto, como está dito em relação aos malvados Avshalom não falou nada com Amnon, nem bom nem ruim, pois Avshalom odiava Amnon (II Samuel 13:22). Na verdade está obrigado a informá-lo e dizer: "Por que você fez tal e tal comigo?" ou "Por que você transgrediu comigo em tal coisa?" Pois está escrito Repreenda o seu próximo (Leviticus 19:17). E se se arrepender e pedir desculpas, deve desculpá-lo. E não deve ser cruel ao desculpar...
O que vê seu companheiro transgredir pois foi pelo caminho ruim, é uma mitzvá advertí-lo para que melhore, e para informá-lo que está trazendo transgressão para si através de suas más ações, como está dito repreenda seu próximo (Leviticus 19:17). Aquele que repreende seu próximo, tanto por coisas entre eles ou entre a pessoa e Deus, deve fazer isso de forma privada. Deve falar com ele de forma paciente e numa linguagem suave, e informá-lo que não diz isso a não ser para seu bem, para que possa ser levado ao mundo vindouro. Se for recebido, ótimo, e se não, deve repreendê-lo uma segunda e terceira vez. Na verdade, a obrigação de repreender é até que o transgressor bata nele e diga "não vou ouvir". E todo aquele que tem a possibilidade de repreender e não o faz, é 'pego' pelo pecado, porque teve a oportunidade de repreender.
