ראו קרא ה' בשם בצלאל. ולמה נקרא שמו בצלאל, שהוא יושב בצל אל...
Vejam, o Eterno escolheu pelo nome Betzalel. Por que seu nome era Betzalel? Porque se sentava à sombra de Deus...
אָמַר רַבִּי שְׁמוּאֵל בַּר נַחְמָנִי אָמַר רַבִּי יוֹנָתָן: בְּצַלְאֵל עַל שֵׁם חׇכְמָתוֹ נִקְרָא. בְּשָׁעָה שֶׁאָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא לְמֹשֶׁה: לֵךְ אֱמוֹר לוֹ לִבְצַלְאֵל ״עֲשֵׂה לִי מִשְׁכָּן אָרוֹן וְכֵלִים״. הָלַךְ מֹשֶׁה וְהָפַךְ וְאָמַר לוֹ: ״עֲשֵׂה אָרוֹן וְכֵלִים וּמִשְׁכָּן״. אָמַר לוֹ: מֹשֶׁה רַבֵּינוּ, מִנְהָגוֹ שֶׁל עוֹלָם אָדָם בּוֹנֶה בַּיִת וְאַחַר כָּךְ מַכְנִיס לְתוֹכוֹ כֵּלִים, וְאַתָּה אוֹמֵר ״עֲשֵׂה לִי אָרוֹן וְכֵלִים וּמִשְׁכָּן״, כֵּלִים שֶׁאֲנִי עוֹשֶׂה, לְהֵיכָן אַכְנִיסֵם? שֶׁמָּא כָּךְ אָמַר לְךָ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, ״עֲשֵׂה מִשְׁכָּן אָרוֹן וְכֵלִים״?! אָמַר לוֹ: שֶׁמָּא בְּצֵל אֵל הָיִיתָ וְיָדַעְתָּ?
אָמַר רַב יְהוּדָה אָמַר רַב: יוֹדֵעַ הָיָה בְּצַלְאֵל לְצָרֵף אוֹתִיּוֹת שֶׁנִּבְרְאוּ בָּהֶן שָׁמַיִם וָאָרֶץ. כְּתִיב הָכָא: ״וַיְמַלֵּא אֹתוֹ רוּחַ אֱלֹהִים בְּחׇכְמָה וּבִתְבוּנָה וּבְדַעַת״, וּכְתִיב הָתָם: ״ה׳ בְּחׇכְמָה יָסַד אָרֶץ כּוֹנֵן שָׁמַיִם בִּתְבוּנָה״. וּכְתִיב: ״בְּדַעְתּוֹ תְּהוֹמוֹת נִבְקָעוּ״.
Rabi Shmuel bar Nachmani disse em nome de Rabi Ionatan: Bezalel foi chamado assim por conta de sua sabedoria. Na hora em que Deus disse a Moshé: 'Vá diga a Betzalel "faça para mim um tabernáculo, uma arca e objetos"' Moshé foi e inverteu a ordem. Disse: 'Faça uma arca, objetos e o tabernáculo". [Betzalel] disse: Moshé rabeinu, é a prática que uma pessoa construa primeiro a casa e depois coloque dentro os objetos, mas você me diz 'faça a arca e os objetos e o tabernáculo'. Os objetos que eu fizer, onde os colocarei? Talvez Deus tenha te dito assim 'Faça uma arca, objetos e o tabernáculo'? [Moshé] disse: Talvez você esteja nas sombras de Deus, e por isso sabia?
Rav Iehuda disse em nome de Rav: Betzalel sabia juntar as letras com as quais foram criados o céu e a terra. Está escrito aqui "foi preenchido pelo espírito de Elohim em sabedoria, habilidade e conhecimento" (Exodus 31:3); e está escrito lá "Com sabedoria Deus fundou a terra e estabeleceu os céus com habilidade" (Proverbs 3:19), e está escrito "Pelo seu conhecimento que se romperam as rochas..." (Proverbs 3:20).
רְאוּ קָרָא ה' בְּשֵׁם בְּצַלְאֵל בֵּן אוּרִי בֶן חוּר. מַה צֹּרֶךְ לַחֲזֹר לְהַזְכִּיר חוּר כָּאן, אֶלָּא שֶׁנָּתַן נַפְשׁוֹ לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא. בְּשָׁעָה שֶׁבִּקְשׁוּ לַעֲשׂוֹת אֶת הָעֵגֶל, עָמַד כְּנֶגְדָּם וְגָעַר בָּהֶם, וְעָמְדוּ עָלָיו וַהֲרָגוּהוּ. אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, חַיֶּיךָ, אֲנִי פוֹרֵעַ לָךְ. מָשָׁל לְמָה הַדָּבָר דּוֹמֶה. לְמֶלֶךְ שֶׁמָּרְדוּ עָלָיו לִגְיוֹנוֹתָיו עָמַד שַׂר צְבָאוֹ וְנִלְחַם עִמָּהֶם אָמַר לָהֶם בַּמֶּלֶךְ אַתֶּם מוֹרְדִין עָמְדוּ עָלָיו וַהֲרָגוּהוּ. בָּא הַמֶּלֶךְ אָמַר לָהֶם: הֵיכָן שַׂר צָבָא שֶׁלִּי. אָמְרוּ לוֹ: הָרְגוּ אוֹתוֹ הַלִּגְיוֹנוֹת. אָמַר לוֹ הַמֶלֶךְ, חַיֶּיךָ וְחַיֵּי, אִלּו מָמוֹן נָתַתָּ עָלַי, הָיִיתִי פוֹרֵעַ לָךְ. עַכְשָׁו כְּשֶׁנָּתַתָּ נַפְשְׁךָ עָלַי, כָּל בָּנִים שֶׁיֵּצְאוּ מִמְּךָ, אֲנִי עוֹשֶׂה אוֹתָן דּכָּסִין וְאִפַּרְכִּין. כָּךְ חוּר נָתַן לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא נַפְשׁוֹ בְּמַעֲשֶׂה הָעֵגֶל. אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, וְכָךְ עָשִׂיתָ. חַיֶּיךָ, כָּל בָּנִים שֶׁיֵּצְאוּ מִמְּךָ, אֲנִי מְגַדְּלָן בָּעוֹלָם, שֶׁנֶּאֱמַר: רְאוּ קָרָא ה' בְּשֵׁם בְּצַלְאֵל בֶּן אוּרִי בֶן חוּר,
Vejam, o Eterno escolheu pelo nome Betzalel, filho de Uri, filho de Hur. Por que precisava lembrar o nome de Hur aqui? Porque ele arriscou sua vida pelo Kadosh Baruch Hu. Na hora em que pediram para fazer o bezerro, ele se levantou contra eles e os reprimiu. Eles se levantaram contra ele e o mataram.Deus lhe disse: Por sua vida, irei te recompensar.
Mashal, com que isso se parece: Com um rei, cujas legiões se rebelaram. Quando o comandante luta com eles, lhes diz: 'Vocês estão se rebelando contra o rei'. Se levantaram contra ele e o mataram. Veio o rei e disse: 'Onde está meu comandante'. Responderam: 'As legiões o mataram'. Disse o rei: 'Por sua vida e pela minha, se você tivesse me dado dinheiro, poderia retribuir. Agora que você deu sua vida por mim, todos os filhos que forem sua descendência os farei comandantes e tenentes'.
Assim foi com Hur, que deu a Deus sua alma no episódio do bezerro. Deus disse para ele, e como disse fez: Por sua vida, toda sua descendência, eu os engrandecerei para sempre, como está escrito: Vejam, o Eterno escolheu pelo nome Betzalel, filho de Uri, filho de Hur.
חור. בְּנָהּ שֶׁל מִרְיָם הָיָה:
Hur. Era filho de Miriam
... דָּוִד נָמֵי מִמִּרְיָם קָאָתֵי דִּכְתִיב וַתָּמׇת עֲזוּבָה אֵשֶׁת כָּלֵב וַיִּקַּח לוֹ כָלֵב אֶת אֶפְרָת וַתֵּלֶד לוֹ אֶת חוּר...
...David também vem de Miriam. Por acaso não está escrito "Azuva, esposa de Calev morreu, e Calev tomou Efrat, e ela lhe deu a luz a Hur"(I Chronicles 2:19)...
עֲזוּבָה זוֹ מִרְיָם וְלָמָּה נִקְרָא שְׁמָהּ עֲזוּבָה שֶׁהַכֹּל עֲזָבוּהָ מִתְּחִילָּתָהּ...
Azuva é Miriam. E por que ela é chamada de Azuvá, porque todos a abandonaram (azavuha)...
ואהליאב. מִשֵּׁבֶט דָּן מִן הַיְרוּדִין שֶׁבַּשְּׁבָטִים – מִבְּנֵי הַשְּׁפָחוֹת – וְהִשְׁוָהוּ הַמָּקוֹם לִבְצַלְאֵל לִמְלֶאכֶת הַמִּשְׁכָּן וְהוּא מִגְּדוֹלֵי הַשְּׁבָטִים, לְקַיֵּם מַה שֶּׁנֶּ' וְלֹא נִכַּר שׁוֹעַ לִפְנֵי דָל (איוב ל"ד):
Aholiav. Era da tribo de Dan, das tribos mais baixas - dos filhos das concubinas - e mesmo assim foi igualado ao lugar de Betzalel nos trabalhos do Mishkan, e ele é das tribos mais altas, para confirmar o que estava escrito "Não considera mais ao rico do que ao pobre" (Jó 34:19) - (Midrash Tanchuma 2:10:13).
ועוד ולהורות כי יש חכמים רבים שהם קשים להורות אחרים והנה אהליאב הוא חבירו בכל המלאכות גם להורות לאחר בחכמה. על כן אמר על שניהם עושי כל מלאכה וחשבי מחשבות:
E mais para orientar/ ensinar, porque há muitos sábios que tem dificuldade de ensinar outros, e eis que temos Aholiav, parceiro em todos os trabalhos e também para ensinar aos outros com sabedoria. Por isso são ambos chamados de 'fazedores de todos os trabalhos e pensadores de pensamentos' (v. 35).
ועשה. הנה בצלאל הוא בעצמו יעשה הנכבד ויורה הוא ואהליאב:
E a fará. Eis que o próprio Betzalel fará os trabalhos gloriosos. E ensinará, junto com Aholiab
ויעש בצלאל. לְפִי שֶׁנָּתַן נַפְשׁוֹ עַל הַמְּלָאכָה יוֹתֵר מִשְּׁאָר חֲכָמִים, נִקְרֵאת עַל שְׁמוֹ (שמות רבה):
Betzalel fará. Porque entregou sua alma aos trabalhos mais do que os outros sábios, foi chamado ao seu nome
וַיַּעַשׂ בְּצַלְאֵל אֶת הָאָרֹן. אֵין אַתָּה מוֹצֵא בְּאֶחָד מִכָּל כְּלֵי הַמִּשְׁכָּן שֶׁעָשָׂה שָׁם בְּצַלְאֵל כְּלוּם אֶלָּא בָאָרוֹן. וְכָל הַמְּלָאכוֹת הָאֲחֵרוֹת, כָּל הַכֵּלִים הָאֲחֵרוֹת, בַּאֲמִירָתוֹ וּבַעֲצָתוֹ. וְלָמָּה פֵרַשׁ בָּאָרוֹן מְלַאכְתּוֹ לְבַד וַעֲשָׂאוֹ בְּיָדוֹ, בִּשְׁבִיל שֶׁשָּׁם צִלּוֹ שֶׁל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, שֶׁהוּא מְצַמְצֵם שָׁם שְׁכִינָתוֹ. וּלְפִיכָךְ קְרָאוֹ בְּצַלְאֵל, שֶׁעָשָׂה צִלּוֹ שֶׁל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בֵּין שְׁנֵי הַכְּרוּבִים, שֶׁנֶּאֱמַר: וְנוֹעַדְתִּי לְךָ שָׁם וְדִבַּרְתִּי אִתְּךָ וְגוֹ' (שמות כה, כב).
E Betzalel fará a arca. Você não encontra o nome de Betzalel como tendo feito nenhum outro elemento do Mishkan a não ser a arca. E todas as outras obras, os outros objetos, foram feitos pela sua indicação e instrução. E porque a arca explicitamente é mencionada como tendo sendo feit por sua mão? Porque lá estaria a sombra de Deus, onde ele comprimiria a Shechina. E portanto, chamou Betzalel, que fez a sombra de Deus entre os dois kerubim, como está dito lá me apresentarei para ti e falarei com você etc.(Exod. 25:22).
